Α. Δικαιούχοι – Συγκοινωνιακά Μέσα Μετακίνησης
Σύμφωνα με το άρθρο 1 της ανωτέρω α) σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης για το έτος 2024, χορηγείται Δελτίο Μετακίνησης:
1. Στα Άτομα με Αναπηρίες:
– Ελληνικής υπηκοότητας,
– υπηκόους των Κρατών-Μελών της Ε.Ε. καθώς και υπηκόους Κρατών Μελών του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ε.Ο.Χ.), – υπηκόους των Κρατών που περιλαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση που κυρώθηκε με το ν. δ. 4017/59 (Α’ 246),
– πολίτες τρίτων χωρών: α) που έχουν καταστεί ανίκανοι για εργασία μετά από εργατικό ατύχημα σε ελληνικό έδαφος, β) είναι μέλη οικογένειας Έλληνα πολίτη ή πολίτη της ΕΕ, κατά τα οριζόμενα στην παρ.2 του άρθρου 20 του π.δ. 106/2007 (Α΄135), στην παρ.4 του άρθρου 85 του ν.4251/2014 (Α΄ 80) και στο άρθρο 31 παρ.1 του ν. 4540/2018 (Α΄ 91),
– αναγνωρισμένους πρόσφυγες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, των οποίων το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων (ν. δ. 3989/1959, Α΄ 201), όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης του 1967 για το Καθεστώς των Προσφύγων (α. ν. 389/1968, Α΄ 125).
2. Όλοι οι παραπάνω εφόσον κατοικούν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα και έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, ή είναι δικαιούχοι προνοιακών επιδομάτων ΑμεΑ που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ, έχουν το δικαίωμα της μετακίνησης με μειωμένο εισιτήριο κατά 50% σε όλες τις διαδρομές εσωτερικού των υπεραστικών λεωφορείων των ΚΤΕΛ.
2. Στα Άτομα με Αναπηρίες:
– Ελληνικής υπηκοότητας,
– υπηκόους των Κρατών-Μελών της Ε.Ε. καθώς και υπηκόους Κρατών-Μελών του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ε.Ο.Χ.),
– υπηκόους των Κρατών που περιλαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση που κυρώθηκε με το ν. δ. 4017/59 (Α’ 246),
– πολίτες τρίτων χωρών: α) που έχουν καταστεί ανίκανοι για εργασία μετά από εργατικό ατύχημα σε ελληνικό έδαφος, β) είναι μέλη οικογένειας Έλληνα πολίτη ή πολίτη της ΕΕ, κατά τα οριζόμενα στην παρ.2 του άρθρου 20 του π. δ. 106/2007 (Α΄135), στην παρ.4 του άρθρου 85 του ν.4251/2014 (Α΄ 80) και στο άρθρο 31 παρ.1 του ν. 4540/2018 (Α΄ 91),
– αναγνωρισμένους πρόσφυγες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, των οποίων το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων (ν. δ. 3989/1959, Α΄ 201), όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης του 1967 για το Καθεστώς των Προσφύγων (α. ν. 389/1968, Α΄ 125).
Όλοι οι παραπάνω εφόσον κατοικούν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα και έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, ή είναι δικαιούχοι προνοιακών επιδομάτων ΑμεΑ που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ με την προϋπόθεση ότι το ετήσιο συνολικό δηλωθέν ατομικό τους εισόδημα δεν είναι μεγαλύτερο των είκοσι τριών χιλιάδων (23.000) ευρώ ή το ετήσιο συνολικό δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα δεν είναι μεγαλύτερο των είκοσι εννέα χιλιάδων (29.000) ευρώ, (το ετήσιο συνολικό δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα των 29.000 ευρώ προσαυξάνεται με 5.600 ευρώ για κάθε επιπλέον άτομο πέραν του δικαιούχου, που συνοικεί και εξαρτάται από τον φορολογούμενο, εφόσον αυτό παρουσιάζει αναπηρία 67% και άνω), έχουν το δικαίωμα δωρεάν μετακίνησης και εφόσον διαμένουν μόνιμα: α) εντός των ορίων της Περιφέρειας Αττικής (πλην της Π.Ε. Νήσων), με τα αστικά μέσα συγκοινωνίας του ΟΑΣΑ. [Ο.ΣΥ. Α.Ε. και ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.],
β) στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης με τα αστικά μέσα συγκοινωνίας του ΟΑΣΘ,
γ) και στις λοιπές Περιφερειακές Ενότητες της χώρας με τα αστικά μέσα συγκοινωνίας των
Αστικών ΚΤΕΛ της Περιφερειακής Ενότητας.
Το ύψος του εισοδήματος αποδεικνύεται με το εκκαθαριστικό σημείωμα της δήλωσης του φόρου εισοδήματος που υποβάλλεται το έτος 2023 . Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) ως προνοιακά επιδόματα αναπηρίας δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια του συνολικού ατομικού εισοδήματος (23.000€) ή του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος (29.000€) για την
χορήγηση του Δελτίου Μετακίνησης ΑμεΑ (άρθρο 81 του ν.4611/2019). Σημείωση: Στο συνολικό εισόδημα περιλαμβάνεται και το αυτοτελώς φορολογούμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο.
3. Οι ολικά τυφλοί (ν. 958/1979, Α΄ 191) και οι συνοδοί τους εξαιρούνται των εισοδηματικών κριτηρίων και λαμβάνουν Δελτίο Μετακίνησης ανεξάρτητα από το όριο εισοδήματός τους.
Β. Απαιτούμενα Δικαιολογητικά
Τα Άτομα με Αναπηρίες που δικαιούνται Δελτίο Μετακίνησης θα προσκομίζουν στις αρμόδιες
υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων ή στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) της χώρας
τα παρακάτω δικαιολογητικά:
1. Αίτηση του ενδιαφερομένου ή του κηδεμόνα του ή άλλου εξουσιοδοτημένου ατόμου.
2. Γνωμάτευση Υγειονομικής Επιτροπής σε ισχύ, όπου θα αναγράφεται το ποσοστό αναπηρίας
( 67% και άνω).
2α. Όσοι λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση (επίδομα αναπηρίας) από τον ΟΠΕΚΑ μπορούν να προσκομίσουν βεβαίωση του ΟΠΕΚΑ για την καταβολή του προνοιακού επιδόματος. Στη βεβαίωση αναγράφεται η ημερομηνία λήξης του δικαιώματος λήψης του επιδόματος από τον δικαιούχο. Για τους δικαιούχους προνοιακού επιδόματος από τον ΟΠΕΚΑ δεν απαιτείται ελάχιστο ποσοστό αναπηρίας 67%.
2β. Όσοι λαμβάνουν σύνταξη αναπηρίας επ’ αόριστον μπορούν να προσκομίσουν απόφαση Διοικητικού Διευθυντή Ασφαλιστικού Φορέα ή ΕΦΚΑ (η οποία έχει εκδοθεί βάσει γνωμάτευσης Υγειονομικής Επιτροπής και στην οποία να αναφέρεται ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω).
Για τους συνταξιούχους του ΟΓΑ γίνεται δεκτή βεβαίωση από το μηχανογραφημένο μητρώο του Οργανισμού, που έχει περιέλθει στον ΕΦΚΑ, όπου βεβαιώνεται ότι: «όπως προκύπτει από το Γενικό Μητρώο Συνταξιούχων, ο ενδιαφερόμενος είναι συνταξιούχος λόγω αναπηρίας, σύμφωνα με απόφαση υγειονομικής επιτροπής, με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% και διάρκεια συνταξιοδότησης διαρκώς και εφ’ όρου ζωής».
Σημείωση: Αναφορικά με τη γνωμάτευση της Υγειονομικής Επιτροπής ή την απόφαση Διοικητικού Διευθυντή Ασφαλιστικού Φορέα, θα πρέπει να αναφέρονται τα εξής :
• Παθολογοανατομικό ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω ή
• Ανατομιοφυσιολογικό ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω ή
• Βλάβη από κοινή νόσο 67% και άνω ή
• Αναπηρία 67% και άνω ή
• Παθολογοανατομική βλάβη 67% και άνω ή
• Ανατομιοφυσιολογική βλάβη 67% και άνω ή
• Εφ’ όρου ζωής αναπηρία 67% και άνω
Στις γνωματεύσεις των ΚΕΠΑ δεν απαιτείται η αναγραφή του όρου παθολογοανατομικό
ποσοστό.
4.Δεν γίνονται δεκτές Αποφάσεις που έχουν εκδοθεί βάσει των διατάξεων του Ν.2643/98.
2γ. Όσοι ενδιαφερόμενοι διαθέτουν Ψηφιακή Κάρτα Αναπηρίας, σε ισχύ, (άρθρο 106 του ν.4961/2022) με την σήμανση “ΙΙ” δεν απαιτείται να προσκομίσουν γνωμάτευση Υγειονομικών Επιτροπών.
Οι δικαιούχοι του προγράμματος οικονομικής ενίσχυσης (επιδόματος) ατόμων με αναπηρία όρασης και του προγράμματος ατόμων με Σοβαρή και Βαριά Νοητική Υστέρηση, από τον ΟΠΕΚΑ, δικαιούνται κάρτα μετακίνησης και για τον συνοδούς τους.
Προκειμένου άτομα με οπτική αναπηρία- αναπηρία όρασης ή νοητική υστέρηση ή διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, που δεν είναι δικαιούχοι του προνοιακού επιδόματος αναπηρίας από τον ΟΠΕΚΑ, να λάβουν κάρτα μετά συνοδού απαιτείται γνωμάτευση Υγειονομικής Επιτροπής που να αναφέρει :
α) ότι είναι τυφλοί ή έχουν οπτική αναπηρία-αναπηρία όρασης με ποσοστό 80% και άνω,
β) νοητική υστέρηση με ποσοστό αναπηρίας 80% και δείκτη νοημοσύνης κάτω του 34,
γ) σύνδρομο Down ή άλλα γενετικά σύνδρομα του χρωμοσώματος με συνοδό σοβαρή ή βαριά νοητική υστέρηση και ποσοστό 80% και άνω, δ) διαταραχή αυτιστικού φάσματος ή διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή ή αυτισμό ή σύνδρομο Asperger με ποσοστό 80% και άνω.
3. Για τους υπηκόους Κρατών εκτός Ε.Ε. που έχουν καταστεί ανίκανοι για εργασία μετά από εργατικό ατύχημα σε ελληνικό έδαφος, απαιτείται Ιατρική Βεβαίωση Νοσηλείας από Δημόσιο Νοσοκομείο, στο οποίο θα βεβαιώνεται η νοσηλεία μετά από το ατύχημα.
4. Δελτίο αστυνομικής ταυτότητας και φωτοαντίγραφο αυτής.
5. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 περί της ακριβούς διεύθυνσης του τόπου διαμονής. Στην ανωτέρω Υ.Δ. θα δηλώνεται επίσης η μη παραλαβή Δελτίου Μετακίνησης από άλλη Περιφερειακή Ενότητα ή ΚΕΠ.
6. Για την έκδοση νέας κάρτας, δύο πρόσφατες φωτογραφίες από τις οποίες η μία να επικολλάται στο Δελτίο και η άλλη να επισυνάπτεται στην αίτηση του δικαιούχου. Ειδικά οι δικαιούχοι δελτίου συνοδού, πρέπει να συνυποβάλλουν τρεις ίδιες φωτογραφίες από τις οποίες η μία να επικολλάται στο δελτίο του συνοδού.
7. Οι δικαιούχοι των δελτίων δωρεάν μετακίνησης, πρέπει να συνυποβάλλουν εκτός των άλλων και φωτοαντίγραφο του εκκαθαριστικού σημειώματος της δήλωσης του φόρου εισοδήματος που υποβάλλεται το έτος 2023.
Οι δικαιούχοι οι οποίοι, με υπεύθυνη δήλωσή τους, δεν επιθυμούν την προμήθεια του σχετικού δελτίου για μετακίνηση με αστικά μέσα συγκοινωνίας αλλά μόνο για τα Υπεραστικά λεωφορεία των ΚΤΕΛ, δεν υποχρεούνται να προσκομίζουν φορολογική δήλωση.
Οι δικαιούχοι τέλος που υπερβαίνουν το όριο εισοδήματος των 23.000 € ατομικό και 29.000€ οικογενειακό, το οποίο προσαυξάνεται με 5.600€ για κάθε επί πλέον άτομο πέραν του δικαιούχου, που συνοικεί και εξαρτάται από τον φορολογούμενο, αφού αφαιρεθούν τα χρηματικά ποσά που εισπραχτήκαν από τον ΟΠΕΚΑ ως προνοιακά αναπηρικά επιδόματα, δικαιούνται Δελτίο Μετακίνησης με έκπτωση 50% στις διαδρομές των Υπεραστικών ΚΤΕΛ μόνο.
Σημείωση: Για να αφαιρεθούν τα χρηματικά ποσά που εισπράχθηκαν ως προνοιακά επιδόματα αναπηρίας από τον ΟΠΕΚΑ από το συνολικό εισόδημα, απαιτείται σχετική βεβαίωση του ποσού από τον ΟΠΕΚΑ που θα χορηγείται από τα Κέντρα Κοινότητας μετά από σχετική αίτηση του ενδιαφερόμενου που το εισόδημα του υπερβαίνει τα παραπάνω οριζόμενα εισοδηματικά κριτήρια.
Σε περίπτωση απώλειας, η οποία βεβαιώνεται από αστυνομική Αρχή, δύναται να χορηγείται εκ νέου δελτίο μετακίνησης από την αρμόδια Περιφερειακή Ενότητα αν υπάρχει διαθέσιμο. Σε περίπτωση απώλειας για δεύτερη φορά δεν είναι δυνατή η επαναχορήγηση.
Γ. Χορήγηση δελτίων στις Περιφερειακές Ενότητες της χώρας
Τα δελτία θα χορηγούνται στους δικαιούχους τόσο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων (της μόνιμης κατοικίας του δικαιούχου) όσο και από τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ).
Κάθε Δελτίο Μετακίνησης περιέχει τα εξής στοιχεία:
• Διάρκεια ισχύος: από την ημερομηνία εκδόσεώς του μέχρι 31-12-2024.
• Ονοματεπώνυμο και πατρώνυμο του δικαιούχου ή όνομα συζύγου.
• Αριθμό και ημερομηνία γνωμάτευσης Υγειονομικής Επιτροπής.
• Ποσοστό αναπηρίας ολογράφως και αριθμητικώς.
[Στην περίπτωση δικαιούχων αναπηρικών επιδομάτων από τον ΟΠΕΚΑ δεν αναγράφεται ποσοστό αναπηρίας, αλλά η φράση «Δικαιούχος Προνοιακού Επιδόματος Αναπηρίας». Στην περίπτωση που υποβάλλεται Ψηφιακή Κάρτα Αναπηρίας (αντί γνωμάτευσης) αναγράφεται το κλιμάκιο αναπηρίας (τουλάχιστον ΙΙ)].
• Δ/νση κατοικίας και πρόσφατη φωτογραφία του δικαιούχου.
Στην πίσω πλευρά να γράφεται ιδιοχείρως ή εντύπως και να σφραγίζεται από την Υπηρεσία η ένδειξη: «ΠΑΡΕΧΕΤΑΙ ΕΚΠΤΩΣΗ 50% ΣΤΑ ΥΠΕΡΑΣΤΙΚΑ ΚΤΕΛ»
1. Σε ότι αφορά τα δελτία των δικαιούχων δωρεάν μετακίνησης με τις αστικές συγκοινωνίες της Περιφερειακής Ενότητάς τους, καθώς και των συνοδών τους κατά τη θεώρηση ή την έκδοση αυτών θα επικολλάται ένα κουπόνι ετήσιας ισχύος. Η παράδοση των δελτίων και των κουπονιών θα γίνεται από τα ΚΤΕΛ στις αρμόδιες Δ/νσεις των Περιφερειακών Ενοτήτων.
Η παράδοση και παραλαβή κουπονιών θα γίνεται με πρωτόκολλο παράδοσης – παραλαβής, το οποίο θα αποστέλλεται στη Δ/νση Πολιτικών Ατόμων με Αναπηρία του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Όσα κουπόνια δεν χρησιμοποιηθούν θα επιστραφούν στα ΚΤΕΛ.
2. Σε ότι αφορά τα δελτία των δικαιούχων δωρεάν μετακίνησης, που διαμένουν μόνιμα στην Περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης, με τα λεωφορεία του Ο.Α.Σ.Θ. θα συνοδεύονται από ένα
6. (1) κουπόνι ετήσιο. Στην πίσω πλευρά να αναγράφεται ιδιοχείρως ή εντύπως από την Υπηρεσία και τα ΚΕΠ η ένδειξη: «ΠΑΡΕΧΕΤΑΙ ΕΚΠΤΩΣΗ 50% ΣΤΑ ΥΠΕΡΑΣΤΙΚΑ ΚΤΕΛ».
Η παράδοση των δελτίων και των κουπονιών του Ο.Α.Σ.Θ. θα γίνεται στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης. Όσα κουπόνια δεν χρησιμοποιηθούν θα επιστραφούν στον Ο.Α.Σ.Θ.
Η παράδοση και παραλαβή κουπονιών από τον Ο.Α.Σ.Θ. θα γίνεται με πρωτόκολλο παράδοσης – παραλαβής το οποίο στη συνέχεια θα αποστέλλεται στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Διεύθυνση Πολιτικών Ατόμων με Αναπηρία.
Αν κατά την ανανέωση το Δελτίο είναι κατεστραμμένο ή δεν υπάρχει χώρος στην πίσω πλευρά του, παρέχεται καινούργιο, αν όμως υπάρχει τότε θα αναγράφεται είτε ιδιοχείρως είτε εντύπως σε αυτό και θα σφραγίζεται από την Υπηρεσία η ένδειξη ” ισχύει μέχρι 31-12-2024 “.
3.. Στους μόνιμους κατοίκους της Περιφέρειας Αττικής (πλην Π.Ε. νήσων) παρέχεται το δικαίωμα της δωρεάν μετακίνησης με την έκδοση προσωποποιημένων ηλεκτρονικών καρτών μετακίνησης, οι οποίες εκδίδονται σύμφωνα με τους κανόνες του αυτόματου Συστήματος Συλλογής Κομίστρου και με τους όρους και τις προϋποθέσεις που τίθενται στην υπ’ αριθ. 04/2017 γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Από την Περιφέρεια Αττικής, τις αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων και τα ΚΕΠ χορηγείται το Δελτίο Μετακίνησης για τις μετακινήσεις των μονίμων κατοίκων της, με έκπτωση 50% στα υπεραστικά ΚΤΕΛ.
Δ. Τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) οφείλουν να συντάσσουν και να διατηρούν καταστάσεις που θα περιλαμβάνουν:
Το ονοματεπώνυμο του Ατόμου με Αναπηρία που λαμβάνει δελτίο (ή δελτία εάν δικαιούται συνοδό) τις οποίες θα υποβάλουν στις αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων. Οι αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων όλης της χώρας, μετά την 31/10/2024, αφού λάβουν αντίγραφα καταστάσεων με συνημμένα όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά από τα αντίστοιχα ΚΕΠ, υποβάλουν άμεσα στη Δ/νση Πολιτικών Ατόμων με Αναπηρία του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, το συνολικό αριθμό των Δελτίων των ΑμεΑ που χορηγήθηκαν. Παρακαλούνται οι ανωτέρω Υπηρεσίες να μην αποστέλλουν στο Υπουργείο τα ατομικά στοιχεία των δικαιούχων (ονοματεπώνυμο, πάθηση κ.α.) καθόσον αυτό αντιβαίνει στο Νόμο περί προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Σημείωση: Παρακαλούνται οι υπάλληλοι των ΚΕΠ σε περιπτώσεις που έχουν ερωτήματα σχετικά με τις προϋποθέσεις ή τη διαδικασία χορήγησης των δελτίων μετακίνησης να επικοινωνούν με τις αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων (για ιδιάζουσες ή περίπλοκες περιπτώσεις να παραπέμπουν τους ενδιαφερόμενους στις αρμόδιες Υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων όπου αυτό είναι εφικτό προκειμένου να αποφευχθούν στο μέγιστο βαθμό οι περιπτώσεις λαθών).
Για την ανανέωση και την έκδοση νέων Δελτίων Μετακίνησης ΑμεΑ ορίζεται ως ημερομηνία έναρξης η 4η – 04 – 2024 και λήξης η 31η – 10 – 2024.